Duaal leertraject voor bachelor verpleegkunde moet noodgedwongen stoppen
Nu de eerste lichting studenten afstudeert als bachelor in de verpleegkunde, moeten het UZ Gent, Arteveldehogeschool en HOGENT het duaal leertraject stopzetten. Initiatiefnemer en directeur Verpleging Veerle Duprez betreurt de beslissing:
‘We financierden de voorbije drie jaar zelf een opleiding die HBO5-verpleegkundigen de kans gaf om door te groeien tot een bachelor in de verpleegkunde. 11 verpleegkundigen slaagden al met succes. Maar de overheid lijkt niet bereid om de financiering van het pilootproject over te nemen, ondanks de nood aan hoger opgeleide verpleegkundigen.’
Van HBO5 naar bachelor
Op dit moment zijn er in België 132.334 beroepsactieve verpleegkundigen, waarvan bijna de helft (48,8%) met een bachelordiploma. Door de toenemende complexiteit van de zorg willen veel ziekenhuizen en woonzorgcentra dat aandeel verhogen. Het UZ Gent investeerde de voorbije drie jaar samen met HOGENT en Arteveldehogeschool in een duaal leertraject.
‘Samen stippelden we een leertraject uit van 2,5 jaar waarin een verpleegkundige met behoud van loon halftijds werkt en halftijds studeert of stage loopt,’ legt Liesbet Van Coppenolle van HOGENT uit. ‘Het UZ Gent stelde daarnaast enkele praktijkbegeleiders deeltijds vrij om de verpleegkundigen te coachen tijdens hun traject.’
Vandaag studeert een eerste lichting verpleegkundigen af. Ze brengen het totaal op 11 extra bachelorverpleegkundigen. Met hun kennis en ervaring zijn ze nu beter opgeleid om een antwoord te bieden aan de complexe zorgnoden op hun afdeling in het UZ Gent.
Drempels wegnemen
Veel HBO5-verpleegkundigen willen doorgroeien en bijstuderen, maar botsen tijdens hun opleiding of werk op drempels: financiële drempels, een buitenlands diploma, moeilijke combinatie met een gezin… Het duaal leertraject bundelt de krachten van twee onderwijspartners en een werkveldpartner in een brugopleiding om hen zo goed mogelijk voor te bereiden op de realiteit in de zorg.
Verpleegkundige Morgane Six getuigt: 'Ik koos oorspronkelijk voor een HBO5-opleiding omdat het mij een haalbaar en toegankelijk traject leek. Ondertussen heb ik veel ervaring opgedaan op de afdeling Kinder- en jeugdpsychiatrie en wil ik me verder ontwikkelen als verpleegkundige. In de bacheloropleiding bouw ik meer medische kennis op, leer ik zelfstandiger te werken en neem ik initiatieven voor nieuwe projecten. Ik voel me daardoor zekerder in mijn huidige job. Daarnaast laat de opleiding me evolueren als verpleegkundige en opent het in de toekomst deuren naar jobs in het ziekenhuis die voordien niet haalbaar waren. Zo blijf ik levenslang leren en mezelf uitdagen.'
Financiering overheid blijft uit
Het pilootproject was voor het UZ Gent geen evidente financiële investering.
Veerle Duprez: ‘We hoopten dat de resultaten van het traject de overheid zouden overtuigen om bij te dragen aan de financiering ervan, maar de tijd is blijkbaar nog niet rijp om dit soort leertraject te verankeren.’
Patricia Claessens van Arteveldehogeschool: ‘Nochtans is het traject een volwaardig opleidingstraject dat levenslang leren in de praktijk brengt. Alleen zo kunnen we deze verpleegkundigen voorbereiden op de toekomstige uitdagingen in de zorg.’
Nog urgenter na switch naar basisverpleegkundige
De graduaatsopleiding tot HBO5-verpleegkundige veranderde in 2023 naar een opleiding tot basisverpleegkundige. Die basisverpleegkundigen bezitten al heel wat competenties, maar ziekenhuizen hebben nood aan meer gespecialiseerde profielen. Nog meer basisverpleegkundigen zullen de stap willen zetten naar een bachelordiploma terwijl ze al aan het werk zijn. Ziekenhuizen en andere zorginstellingen willen die stap graag aanmoedigen, maar zullen de volledige financiering niet kunnen dragen.
Veerle Duprez besluit: ‘We vragen de overheid om naar de positieve resultaten van ons traject te kijken en een vervolg mogelijk te maken. Niet alleen in ons ziekenhuis, maar ook in andere ziekenhuizen, in andere regio’s en in samenwerking met meerdere hogescholen.’
Karlien Wouters
