Primeur: Neurostimulatie tegen epilepsie stap vooruit dankzij gebruik van licht
Neurochirurgen van het UZ Gent (prof. Frank Dewaele) en de Cliniques universitaires Saint-Luc (dr. Herbert Rooijakkers) hebben met succes een nieuwe technologie voor neurostimulatie, het NAO.VNS-systeem, geïmplanteerd bij twee patiënten met epilepsie. Neuroloog en hoofdonderzoeker prof. Kristl Vonck (UZ Gent) bevestigt een grote vooruitgang voor patiënten die enkel geholpen kunnen worden met neurostimulatie:
‘Deze technologie gebruikt optische signalen of lichtgeleiding voor neurostimulatie van de nervus vagus, een belangrijke zenuw in de hals. Naast enkele praktische voordelen kunnen patiënten nu ook de broodnodige MRI-onderzoeken ondergaan.’
Internationale primeur
Op 6 september gebruikten de neurochirurgen van het UZ Gent en van de Cliniques universitaires Saint-Luc voor de eerste keer in de wereld het nieuwe implantaat binnen een studie (AURORA) van Synergia Medical.
Zo weinig mogelijk metaal
Het implantaat is gebaseerd op opto-elektronische technologie. Het zet elektriciteit om in licht en gebruikt lichtgeleiding om vanuit de onderhuidse pacemaker de elektroden rond de nervus vagus aan te sturen. In het implantaat zijn zo weinig mogelijk metalen componenten verwerkt. Ze zijn vervangen door materialen zoals kwarts, polymere optische vezels en fotovoltaïsche cellen.
Grote stap vooruit voor patiënten
Prof. Vonck:
‘Voor patiënten die enkel gebaat zijn met neurostimulatie zetten we nu een belangrijke stap vooruit. De batterij gaat langer mee en heeft een ultrasnel oplaadsysteem, de cyberveiligheid is verbeterd dankzij de optische communicatie en bovenal kunnen patiënten met dit implantaat probleemloos MRI-onderzoeken van alle lichaamsdelen ondergaan.'
Neuroloog prof. Riëm El Tahry (Cliniques universitaires Saint-Luc) vult aan:
‘Met MRI-onderzoek kunnen we onze procedures voor neurostimulatie nog verder personaliseren en verbeteren.’
Neuroloog dr. Ann Mertens, mede-onderzoeker, heeft in het UZ Gent de eerste patiënt gerekruteerd:
‘De patiënt koos voor deze nieuwe behandeling omdat hij, ondanks verschillende medicijnen, zware epilepsieaanvallen bleef doormaken. Hij ervoer ook heel wat bijwerkingen van de medicatie.’
Neurostimulatie als behandeling tegen epilepsie
Een op de drie patiënten met epilepsie is niet gebaat bij een normale behandeling met medicatie. Die patiënten komen in aanmerking voor ingrijpendere epilepsiechirurgie, waarbij de neurochirurg de plaats in de hersenen waar de aanvallen ontstaan wegneemt. Maar ook dat is niet voor alle patiënten mogelijk. Voor hen bestaat er neurostimulatie.
Prof. Dewaele legt uit:
‘De neurostimulator werkt met een combinatie van een pulsgenerator, een soort pacemaker die we vaak onder het sleutelbeen plaatsen, en elektroden die we rond de nervus vagus in de hals plaatsen. De nervus vagus is een belangrijke zenuwverbinding met talrijke structuren in de hersenen. Vanuit de pulsgenerator vertrekken elektrische stromen via de nervus vagus naar verschillende structuren in de hersenen die betrokken zijn bij epilepsie. De stromen beïnvloeden de aanvallen (neuromodulatie genoemd) en slagen er na enkele maanden in om ze te verminderen of zelfs te stoppen.’
De toekomst van medische opto-elektronica
Synergia Medical zal de komende twee jaar via de AURORA-studie de veiligheid van het systeem verder opvolgen. CEO en medeoprichter Attila Borbáth:
‘Technologie in de opto-elektronica maakt in de toekomst de weg vrij voor de ontwikkeling van op licht gebaseerde therapieën. Die kunnen preciezer en minder invasief zijn voor de patiënt.’
Karlien Wouters
