UZ Gent pakt wachtlijst transgenderzorg aan met nieuw zorgpad
Na jaren van groeiende wachtlijsten zijn er in België het voorbije halfjaar belangrijke stappen gezet om mensen met vragen over hun genderidentiteit efficiënter toegang te geven tot de juiste hulp. Het UZ Gent zet nu nog verdere stappen.
Joz Motmans, coördinator psychosociale zorg van het Centrum voor seksuologie en gender (CSG), was van nabij betrokken:
‘Eerst hebben we samen met de overheid de zorg buiten het UZ Gent uitgebreid. Nu starten we in het UZ Gent een nieuw zorgpad om de noden van mensen op de wachtlijst sneller in kaart te brengen en hen beter door te verwijzen naar de juiste zorg.’
Zes geconventioneerde centra
Het Centrum voor seksuologie en gender (CSG) van het UZ Gent pleitte al enkele jaren voor meer geconventioneerde centra voor transgenderzorg in België. Het bleef lange tijd bij twee centra, in het UZ Gent en het CHU in Luik. Begin dit jaar keurde het RIZIV vier nieuwe centra goed. Mensen kunnen sindsdien ook terecht in het ZAS, Erasmusziekenhuis, ZOL en VITAZ.
Joz Motmans: ‘We zijn erg tevreden met deze uitbreiding en de keuze van de overheid om alle centra te laten werken volgens de internationale richtlijnen die ook wij toepassen. We delen onze ervaring en expertise met de centra via coaching en we organiseren intervisiemomenten. Op die manier staan we als geconventioneerde centra samen op een lijn en bieden alle centra zeer kwaliteitsvolle zorg. Centra die bepaalde medische behandelingen niet aanbieden, kunnen hun patiënten rechtstreeks naar ons doorsturen.’
Extra psychologische ondersteuning
Ook buiten de centra hebben meer en meer psychologen en psychiaters zich de voorbije jaren gespecialiseerd in transgenderzorg. Joz Motmans: ‘We stellen hun werk erg op prijs. In de toekomst willen we hun expertise verder versterken en het aantal competente zorgverleners uitbreiden door o.a. de organisatie van studiedagen. Want zelfs met 6 geconventioneerde centra hebben we hen hard nodig.’
Wachtlijst blijft lang
Ondanks de uitbreiding van de zorg blijft de wachtlijst in het UZ Gent lang. Op die lijst staan op dit moment 2.430 wachtenden. Het aantal aanmeldingen is licht gedaald sinds de opstart van de andere centra, maar het blijft groter dan het aantal mensen voor wie het CSG een volledig traject kan opstarten.
Nieuw zorgpad
Uit een bevraging van de mensen op de wachtlijst bleek dat 65% al psychologische begeleiding krijgt, 20% al juridische stappen zette en 20% al minstens een medische behandeling kreeg. Slechts 10% vond nog nergens ondersteuning. Wachtenden blijven dus niet bij de pakken zitten en starten bij de intake in het CSG vaak niet van nul.
Het CSG introduceert met die kennis nu een nieuw zorgpad voor +24-jarigen, aan de hand van een vernieuwd aanmeldingssysteem in het patiëntenportaal van het UZ Gent.
Prof. Guy T’Sjoen, endocrinoloog in het UZ Gent en verbonden aan het CSG:
‘Mensen nemen in eerste instantie telefonisch of via mail contact op met ons secretariaat. We vragen hen dan om via het portaal een vragenlijst in te vullen. Zo krijgen we zicht op de concrete hulpvraag en de hulp die elders al geboden is. Met die info verwijzen we hen door naar de juiste zorg en kunnen we beter communiceren over de verwachtte wachttijd.
Neem nu het voorbeeld van een trans man van 30 jaar die zijn naam al juridisch heeft gewijzigd en al een gespecialiseerd psychologisch traject heeft doorlopen. Hij komt naar het UZ Gent voor een hormonale behandeling. Met de verwijsbrief van zijn behandelende psycholoog zal hij nu sneller doorstromen naar de endocrinoloog. Voordien had hij eerst jaren moeten wachten op een intakegesprek bij een van onze psychologen.’
Joz Motmans is hoopvol: ‘We hopen op deze manier de zorgnoden van de mensen op de wachtlijst correcter in te vullen. Er is niets zo frustrerend als jaren op een wachtlijst staan en het gevoel hebben dat je leven op pauze staat. Mensen die hulp zoeken, moeten we zo efficiënt mogelijk helpen.’
Praktisch
Het CSG start het nieuwe zorgpad in eerste instantie bij mensen die het langst op de wachtlijst staan. In de nabije toekomst wordt elke nieuwe aanmelding meteen op deze manier opgestart.
Voor mensen van 24 jaar of ouder die al begeleid worden door een klinisch psycholoog of psychiater en die enkel hormonale therapie of niet-genitale chirurgie wensen, is rechtstreekse doorstroom mogelijk. Zij kunnen een verwijsbrief indienen via het portaal. Voor mensen die enkel genitale chirurgie wensen, organiseert het CSG psycho-educatieve groepssessies als voorbereiding op de ingreep.
De klinisch psychologen van het CSG blijven daarnaast begeleiding bieden voor alle patiënten met een psychologische zorgvraag.
Karlien Wouters
